Co to sankcja kredytu darmowego?

Sankcja kredytu darmowego przewidziana w art. 45 ustawy o kredycie konsumenckim to mechanizm prawny, który w określonych sytuacjach pozwala kredytobiorcy na zwrot do banku jedynie kapitału otrzymanego kredytu, bez konieczności płacenia odsetek i innych kosztów związanych z kredytem (takich jak prowizje, opłaty przygotowawcze, ubezpieczenia itp.). Innymi słowy, kredyt staje się dla konsumenta „darmowy”. Stanowi to formę kary dla instytucji finansowej za naruszenie określonych obowiązków informacyjnych i formalnych przy zawieraniu umowy kredytowej.

Najczęściej dotyczy to sytuacji, gdy:

  • bank nieprawidłowo poinformował o całkowitym koszcie kredytu, w tym o Rzeczywistej Rocznej Stopie Oprocentowania (RRSO),
  • bank nie przekazał wszystkich wymaganych informacji przed zawarciem umowy, np. dotyczących warunków spłaty, harmonogramu, prawa do odstąpienia od umowy,
  • umowa kredytowa nie zawiera wszystkich wymaganych elementów określonych w ustawie,
  • koszty pozaodsetkowe kredytu przekraczają limity określone w art. 36a ustawy o kredycie konsumenckim,
  • wystąpiły rozbieżności między warunkami oferowanymi w reklamie a tymi w umowie.

 

W przypadku skutecznego zastosowania sankcji kredytu darmowego, kredytobiorca jest zobowiązany do zwrotu jedynie kwoty otrzymanego kapitału kredytu. Bank natomiast traci prawo do pobierania odsetek, prowizji i innych opłat związanych z tym kredytem (jeżeli kredytobiorca zdążył już uiścić te koszty, ma prawo żądać ich zwrotu od banku).

Co ważne, sankcja kredytu darmowego dotyczy umów kredytowych o wartości nieprzekraczającej 255.550 zł (lub jej równowartości w innej walucie). Mechanizm ten ma zastosowanie wyłącznie do umów zawartych po 17 grudnia 2011 roku, a skorzystać z niego może jedynie osoba fizyczna, która zaciągnęła kredyt w celu niezwiązanym bezpośrednio z prowadzoną działalnością gospodarczą lub zawodową. Istotne jest również, że roszczenie o zastosowanie sankcji kredytu darmowego, zgodnie z art. 45 ust. 3 ustawy, wygasa po upływie roku od dnia całkowitej spłaty kredytu.

Wniosek o sankcję kredytu darmowego

Wniosek o sankcję kredytu darmowego to formalne pismo do banku, w którym kredytobiorca domaga się możliwości spłaty jedynie części kapitałowej kredytu z powodu naruszeń prawa przez bank. W dokumencie należy wskazać numer umowy kredytowej oraz konkretne uchybienia banku, popierając je dowodami. Pismo powinno także zawierać dane kredytobiorcy i banku, żądania oraz załączniki. Ze względu na złożoność sprawy, zaleca się skorzystanie z pomocy prawnej.

Sankcja kredytu bankowego: banki

Sankcja kredytu darmowego nie jest ofertą konkretnych banków, lecz mechanizmem ustawowym, który może dotyczyć każdego kredytodawcy w rozumieniu prawa, jeśli dopuści się naruszeń określonych w ustawie o kredycie konsumenckim.

Oznacza to, że nie ma listy banków objętych sankcją kredytu darmowego z góry. Jej zastosowanie zależy od indywidualnej analizy danej umowy kredytowej i stwierdzenia, że naruszone zostały przepisy prawa. W jakich bankach mogło dochodzić do tego typu nadużyć?

Sankcja kredytu darmowego Alior Bank

Sankcja kredytu darmowego Alior Bank — jeśli Alior Bank, udzielając kredytu konsumenckiego, dopuścił się poważnych naruszeń prawa, klient może żądać spłaty jedynie kapitału. Jest to konsekwencja prawna błędów banku np. w umowie lub informowaniu o kredycie. Co ważne, każda sprawa wymaga indywidualnej oceny, a ten przykład nie przesądza o rzeczywistym wystąpieniu naruszeń w Alior Banku.

Sankcja kredytu darmowego Santander

Sankcja kredytu darmowego Santander — w przypadku poważnych naruszeń prawa przy udzielaniu kredytu konsumenckiego przez Santander, klient także ma prawo spłacić jedynie pożyczoną kwotę. To ustawowe uprawnienie konsumenta, a nie promocja banku, wynikające z błędów banku w umowie lub podczas przekazywania informacji kredytobiorcom.
Sankcja kredytu darmowego PKO BP — jeżeli PKO BP, oferując kredyt konsumencki, dopuściło się istotnych naruszeń przepisów, klient również może domagać się spłaty samego kapitału. Podobnie jak w wyżej opisanych przypadkach, nie jest oferta PKO BP, lecz prawna konsekwencja ich uchybień w procesie kredytowym. Zastosowanie sankcji zależy od analizy konkretnej umowy.

Sankcja kredytu darmowego mBank

Sankcja kredytu darmowego mBank — podobnie jak inne banki, mBank może być objęty sankcją kredytu darmowego w przypadku poważnych naruszeń prawa konsumenckiego przy udzielaniu kredytów. Jeśli mBank popełnił błędy w umowie lub informacjach, klient może żądać spłaty jedynie kapitału.

Powyższe przykłady mają charakter ilustracyjny i nie przesądzają o rzeczywistym wystąpieniu naruszeń — każdą sytuację trzeba przeanalizować indywidualnie, niezależnie od tego, jaka instytucja finansowa udzieliła kredytu (wymienione powyżej czy np.: Millenium Bank, BPH, PEKAO S.A., Santander, Velo Bank, BNP Paribas, Raiffeisen), pamiętając o warunkach określonych w ustawie o kredycie konsumenckim i przedstawionych wcześniej w artykule.

Obszerne wyjaśnienia dotyczące SKD przedstawimy w artykule: Czym jest Sankcja Kredytu Darmowego i kiedy warto z niej skorzystać?