Kwestia przedawnienia roszczeń frankowiczów jest jednym z najważniejszych, a zarazem najbardziej skomplikowanych, zagadnień w sporach dotyczących kredytów we frankach. Wiele osób, które spłaciły kredyt lub prowadzą spory z bankiem o unieważnienie umowy, zastanawia się, czy ich roszczenia nadal są aktywne. Zrozumienie terminów przedawnienia, momentu rozpoczęcia biegu roszczeń oraz praktyki sądowej i orzecznictwa TSUE jest istotne, aby skutecznie zabezpieczyć swoje prawa i dochodzić zwrotu nadpłat.

Przedawnienie roszczeń banku o zwrot kapitału 2025. Aktualne zasady

Kwestia przedawnienia roszczeń banków o zwrot wypłaconego kapitału po unieważnieniu umowy jest strategicznym punktem spornym w sporach frankowych. W takich sytuacjach często warto skorzystać z pomocy prawnej frankowiczom, aby upewnić się, kiedy bieg przedawnienia może się rozpocząć i jakie działania zabezpieczą interesy konsumenta. Zgodnie z orzecznictwem TSUE, bieg przedawnienia roszczenia banku o zwrot kapitału nie rozpoczyna się, dopóki konsument nie powziął definitywnej wiedzy o abuzywności klauzul oraz wiążących się z tym skutkach prawnych. Praktyka sądowa w Polsce wskazuje, że momentem tym jest złożenie przez konsumenta formalnego, świadomego oświadczenia woli przed sądem, w którym domaga się stwierdzenia nieważności umowy. W efekcie, do momentu złożenia pozwu przez kredytobiorcę, termin przedawnienia roszczeń banku najczęściej nie rozpoczyna biegu, co istotnie minimalizuje ryzyko przedawnienia roszczeń wzajemnych banku i zapewnia kredytobiorcom bezpieczną pozycję procesową.

Kiedy bank może zażądać zwrotu kapitału po unieważnieniu umowy?

Bank jest uprawniony do żądania zwrotu wypłaconej kwoty kapitału dopiero po prawomocnym stwierdzeniu nieważności umowy przez sąd lub po złożeniu przez kredytobiorcę świadomego oświadczenia o konsekwencjach nieważności. Jest to roszczenie o zwrot nienależnego świadczenia (tzw. kondykcja). Na gruncie orzecznictwa TSUE, bankom co do zasady nie przysługuje roszczenie o wynagrodzenie za korzystanie z kapitału. Zatem jedynym roszczeniem banku jest zwrot nominalnej kwoty kapitału, a jego dochodzenie jest obarczone rygorem 3-letniego terminu przedawnienia, liczonego od momentu powzięcia przez konsumenta definitywnej wiedzy o nieważności.

Co ważne, termin przedawnienia roszczenia banku biegnie od momentu, w którym kredytobiorca składa oświadczenie o woli unieważnienia umowy. Niezmiernie ważna dla frankowiczów jest data wymagalności roszczenia w sprawach frankowych, od której liczony jest termin przedawnienia dla roszczeń majątkowych.

Unieważnienie umowy kredytowej a przedawnienie

Warto pamiętać, że samo unieważnienie nie przerywa biegu przedawnienia. Przerwanie biegu przedawnienia roszczeń majątkowych (o zwrot rat) następuje poprzez czynność procesową podjętą w celu ich dochodzenia, czyli przede wszystkim przez wniesienie pozwu do sądu. Roszczenie o ustalenie nieważności umowy (roszczenie niemajątkowe) nie ulega przedawnieniu i może być dochodzone w każdym czasie. Wniesienie pozwu jest więc najskuteczniejszą formą zabezpieczenia wszystkich roszczeń finansowych.

Spłacony kredyt frankowy a przedawnienie

Jeśli zastanawiasz się: spłaciłem kredyt we frankach i co dalej, formalnie, roszczenia majątkowe konsumenta o zwrot nienależnie pobranych świadczeń przedawniają się obecnie co do zasady po 6 latach, jednak dla rat wpłaconych przed 9 lipca 2018 r. nadal obowiązuje termin 10-letni. Istotne i niezwykle korzystne dla konsumentów jest orzecznictwo TSUE, które ustaliło, że bieg terminu przedawnienia rozpoczyna się dopiero od momentu, gdy kredytobiorca powziął definitywną wiedzę o abuzywnym charakterze umowy, co zazwyczaj ma miejsce po analizie prawnej, złożeniu reklamacji lub skierowaniu sprawy do sądu. Oznacza to, że pomimo spłaty, roszczenie jest często jeszcze aktywne, ale zwłoka stwarza realne ryzyko, że część wpłat ulegnie przedawnieniu, dlatego należy działać możliwie najszybciej.