Ukończenie studiów prawniczych jest początkiem długiej i wymagającej ścieżki w zawodach adwokata i radcy prawnego. Pomiędzy wymienionymi profesjami występują pewne różnice, dlatego kiedy chcemy zgłosić się po pomoc prawną warto wiedzieć na czym polega praca adwokata i radcy prawnego.
- Kim jest prawnik?
- Prawnik – jakie uprawnienia?
- Na czym polega zawód adwokata?
- Radca prawny – kto to?
- Czy radca prawny to mecenas?
- Czym różni się radca prawny od adwokata?
Kim jest prawnik?
W myśl ogólnie obowiązującej w Polsce terminologii prawnikiem jest osoba, która ukończyła pięcioletnie studia prawnicze. Jest to pojęcie niejednolite, ponieważ odnosi się zarówno w stosunku do osób, które jedynie dysponują dyplomem i posiadają wyższe wykształcenie prawnicze i nie pracują w zawodzie, jak również dotyczy prawników czynnie wykonujących swoją profesję. Prawnikiem w ogólnym rozumieniu jest zarówno sędzia, adwokat, prokurator, radca prawny, czy notariusz oraz osoba, która nie ukończyła żadnej z aplikacji. Do grona prawników należy zaliczyć też osoby zajmujące się działalnością naukową.
Prawnik – jakie uprawnienia?
Warto wiedzieć, że osoba dysponująca jedynie prawniczym wykształceniem, posiadająca wyłącznie tytuł magistra prawa nie ma wielu uprawnień. Jest to najniższy, w tej dziedzinie, stopień zawodowy.
Prawnik może udzielać porad prawnych bez obowiązku dochowania tajemnicy zawodowej. Wobec prawnika przepisy nie nakładają wprost obowiązku wykonywania pracy w myśl zasad etyki zawodowej, nie podlega on również odpowiedzialności dyscyplinarnej. Jego działalność nie jest objęta ubezpieczeniem, które chroni klientów przed popełnionymi przez niego błędami. Dlatego kiedy rozważamy pomoc prawną lub obsługę prawną firm warto zastanowić się na wyborem adwokata lub radcy prawnego.
Na czym polega zawód adwokata?
Adwokatem zostaje się po odbyciu pięcioletnich studiów prawniczych i ukończeniu trzyletniej aplikacji adwokackiej, która musi zostać zwieńczona pozytywnie zdanym egzaminem. Przed przystąpieniem do zawodu adwokat musi uzyskać wpis na listę w okręgowej radzie adwokackiej i złożyć, regulowane przepisami, ślubowanie.
To profesja gwarantująca szeroki katalog uprawnień, przydatna zwłaszcza w dużych aglomeracjach, gdzie zapotrzebowanie na rozległe usługi prawnicze jest wysokie. I tak np. w województwie śląskim adwokat w Katowicach może reprezentować klienta w sprawach dotyczących każdej z gałęzi prawa. Adwokat ma prawo występować zarówno w sprawach z zakresu prawa rodzinnego, karnego, cywilnego, gospodarczego, czy administracyjnego. Ma uprawnienie do reprezentacji przed sądami wszystkich instancji, nie ma w tym aspekcie żadnych ograniczeń.
Do kancelarii adwokata mogą zgłosić się osoby fizyczne, osoby prawne jak i jednostki organizacyjne. Obsługa prawna osób fizycznych dotyczy głównie prawa karnego, spraw cywilnych i rodzinnych, natomiast obsługa prawna firm sprowadza się w dużej mierze do prawa umów, egzekucji i windykacji należności oraz szerokiego spektrum spraw z zakresu pozostałej problematyki prawa gospodarczego.
Adwokat udziela porad prawnych, sporządza opinie, opracowuje projekty aktów prawnych, występuje przed sądami i urzędami. Istotne, że adwokata obowiązuje zasada dochowania tajemnicy zawodowej, co oznacza, że nie może ujawnić żadnych informacji dotyczących zleconej mu sprawy. Działalność adwokata podlega też ścisłemu nadzorowi organom adwokatury, jest zobligowany do zachowania zasad etyki zawodowej.
Radca prawny – kto to?
Do wykonywania zawodu radcy prawnego uprawnia również tytuł magistra prawa oraz późniejsza aplikacja radcowska. Tak jak w przypadku profesji adwokata praca radcy prawnego jest zawodem zaufania publicznego. Zgodnie z treścią ustawy o radcach prawnych wykonywanie tego zawodu polega na świadczeniu pomocy prawnej. Pod tym szerokim pojęciem kryje się całokształt obsługi prawnej osób fizycznych, przedsiębiorców, instytucji publicznych.
Czy radca prawny to mecenas?
Często klienci kancelarii używają sformułowania „mecenas” w odniesieniu do adwokata lub radcy prawnego. Warto wiedzieć, że określenie nie jest tytułem zawodowym, ma jedynie charakter grzecznościowy w stosunku do pełnomocnika.
Czym różni się radca prawny od adwokata?
Wiele osób szukających pomocy prawnej myli te dwa zawody zastanawiając się czy adwokat może być radcą prawnym. Różnica między adwokatem a radcą prawnym jest obecnie niewielka, to pokrewne profesje, jednak zasadnicza rozbieżność pomiędzy tymi zawodami to podstawa świadczenia usług. Adwokat prowadzi swoją działalność we własnym imieniu i nie może zostać zatrudniony, natomiast radca prawny może pozostawać w stosunku pracy.
W praktyce przekłada się to na większą niezależność adwokata w wykonywanych obowiązkach, ponieważ nie podlega on odpowiedzialności przed pracodawcą. Jeszcze kilkanaście lat temu katalog uprawnień radcy prawnego był zdecydowanie węższy niż adwokata, jednak od 2007 roku radca prawny może występować w sprawach rodzinnych. Do 1 lipca 2015 roku radca prawny nie mógł reprezentować klienta w sprawach karnych i z zakresu prawa karno-skarbowego w charakterze obrońcy, nowelizacja przepisów dała mu jednak takie uprawnienia pod warunkiem, że nie pozostaje w stosunku pracy. Ograniczenie nie dotyczy pracowników naukowych i naukowo-dydaktycznych.
